Odszkodowania za opóźnienia w międzynarodowym transporcie drogowym
1. Podstawa prawna
Opóźnienia w międzynarodowym transporcie drogowym regulowane są przez Konwencję CMR (Konwencja o Umowie Międzynarodowego Przewozu Drogowego Towarów).To ona określa, kiedy i na jakich zasadach można dochodzić odszkodowania od przewoźnika.
2. Kiedy można domagać się odszkodowania?
Jeżeli ładunek dotarł do odbiorcy po terminie określonym w umowie, odbiorca może wystąpić o odszkodowanie. Jeśli termin dostawy nie został uzgodniony, uznaje się, że opóźnienie nastąpiło, gdy czas przewozu przekroczył „rozsądne ramy czasowe” dla danego typu transportu.
3. Kluczowa rola zastrzeżenia w ciągu 21 dni!
BARDZOWAŻNE! Jeśli odbiorca nie zgłosi przewoźnikowi ZASTRZEŻENIA z tytułu opóźnienia
w ciągu 21 dni od dostarczenia ładunku, traci prawo do odszkodowania! Zastrzeżenie powinno być złożone na piśmie (pocztą) i precyzyjnie określać zarzut opóźnienia.
Zastrzeżenie złożone wyłącznie w postaci elektronicznej – e-mail, nie jest skuteczne(zgodnie z orzecznictwem SN).
Proszę również pamiętać, że ta zasada działa również „w drugą stronę” na korzyść przewoźnika! Jeśli kontrahent po dłuższym czasie zgłasza roszczenie za opóźnienie, możemy skutecznie się bronić, powołując się na brak zastrzeżenia w wymaganym terminie i w wymaganej formie. W praktyce oznacza to, że jeśli po kilku miesiącach klient chce dochodzić rekompensaty mamy mocny argument, by odrzucić jego roszczenie jako bezpodstawne
4. Jakie warunki trzeba spełnić?
Aby uzyskać odszkodowanie, należy wykazać:
a) Fakt opóźnienia – np. poprzez dokumenty transportowe (list przewozowy CMR, protokoły odbioru)
b) Szkodę finansową – np. kary umowne, utracone korzyści, koszty przestojów
c) Związek między opóźnieniem a szkodą
5. Ile wynosi odszkodowanie?
Maksymalna kwota odszkodowania = koszt przewozu (fracht) (art. 23 ust. 5 CMR)
Konwencja CMR nie przewiduje wyższych odszkodowań za opóźnienie, nawet jeśli straty są większe.
6. Kiedy przewoźnik nie ponosi odpowiedzialności?
Przewoźnik może uniknąć odpowiedzialności, jeśli udowodni, że opóźnienie wynikało z:
· Siły wyższej (np. klęski żywiołowe, wojna)
· Okoliczności niezależnych od niego (np. blokady graniczne, decyzje administracyjne)
· Winę nadawcy lub odbiorcy (np. błędy w dokumentacji, opóźnienia przy załadunku lub odprawie celnej)
7. Jak dochodzić odszkodowania?
a) Zgłoszenie ZASTRZEŻENIA na piśmie w terminie 21 dni od dostawy
b) Reklamacja u przewoźnika – podanie podstaw roszczenia, opis szkody, dołączenie dokumentów
c) Jeśli przewoźnik odrzuci roszczenie – możn skierować sprawę do sądu
8. Termin na dochodzenie roszczeń
Roszczenia z tytułu opóźnienia w transporcie przedawniają się po 1 roku od daty dostawy. Jeśli przewoźnik działał w złej wierze (np. umyślnie zatajał informacje), termin może zostać wydłużony do 3 lat.
Pamiętaj:
- Opóźnienie musi być udokumentowane
- ZASTRZEŻENIE trzeba zgłosić w ciągu 21 dni od dostawy
- Maksymalne odszkodowanie to wysokość frachtu
- Po roku od daty dostawy roszczenia przedawniają się